There is no planet B4 min leestijd

Ik ben een earth lover. A sucker for nature. Na onze hikes, o.a. in Oostenrijk, mooie BBC natuur documentaires en kamperen in de middle of nowhere, ben ik me steeds meer bewust van de schoonheid van onze planeet en het belang van natuurbehoud en wat wij met zijn allen de aarde aan doen. Als je de film A Beautiful Planet hebt gezien weet je wat ik bedoel.

In deze film (nu te zien in het Omniversum) kun je ervaren hoe astronauten vanuit het International Space Station neerkijken op de aarde. Je ziet prachtige nachtopnamen van de miljarden lichtjes die de aarde verlichten. Hoewel dit spectaculaire beelden oplevert, is hierop ook goed te zien welk effect de steeds groter wordende wereldbevolking op de aarde heeft. Vanuit de ruimte zien de astronauten duidelijk de ontbossing, kleiner wordende gletsjers en bosbranden.

Ieniemienie Tiny Flo

Buiten dat de film echt een aanrader is, doet het je ook beseffen hoe klein wij ten opzicht van het heelal zijn. En dat wij eigenlijk een passagier zijn van planeet de aarde. Net als astronauten in een ruimteschip. We beheersen de aarde/het heelal niet, we zijn er te gast. En toch doen we massaal alsof ‘t land waar we belanden van ons is. We claimen het zelfs. We zeggen dit is ons stukje (Neder)land. Sommige mensen zijn zelfs bang dat andere niet Nederlandse mensen ‘ons’ stukje (Neder) land komen in pikken. Zij denken aan de aarde als iets doods dat je kunt claimen. Dat waar je ook voet aan land zet, op welke stukje grond je je ook bevindt, dat dat van jouw is. Ze denken dat de enige mensen die ook recht hebben daar te leven, de mensen zijn die precies zo leven en denken als zij.

We don’t own the place

En toch claimen we alsof ons leven er van af hangt. Vechten we om een stukje grond. Plukken we de aarde als een aasgier kaal. Gooien we een goede telefoon weg, omdat het nieuwe model… tja veel nieuwer is. Rijden we in twee auto’s (eentje voor het werk en eentje voor de boodschappen) en vliegen we het liefst 2 keer per jaar naar een warm kuuroord. Kopen we voordeelverpakkingen omdat het voordeliger is, maar gooien we de helft weg omdat we het niet op kunnen. En weet je wat het ergste is, we don’t care. Althans niet genoeg. En dat is jammer, want ik geloof echt dat alles met elkaar in verbinding staat. In een cirkel, een oneindig groot verband.

Noem me onwetend. Toch denk ik dat de enige onwetende persoon, degene is die niet wil luisteren en niet wil leren van wat Moeder natuur ons te vertellen heeft. Het wordt duidelijk warmer (al zullen veel mensen in ons koude kikkerlandje dat helemaal niet zo erg vinden). Het brengt helaas wel aardig wat problemen met zich mee. En daarvan zien we nu al de gevolgen.

Problemen door droogte

Sommige gewassen groeien minder goed door een tekort aan water. De kans op mislukte oogsten neemt toe. Er zijn verschillende gewassen die slecht tegen hitte kunnen. Terwijl andere gewassen juist meer kans hebben om te groeien. Zo is men laatst begonnen met het planten van olijfbomen in Nederland. Klimaatverandering gaat dus gepaard met verschuiving van klimaatzones. Sommige planten en dieren kunnen zich hieraan niet snel genoeg aanpassen en worden met uitsterven bedreigd. Daarnaast neemt de kans op bosbranden toe. Met name in Portugal en Spanje heeft men daar de laatste jaren veel meer last van gekregen. Ook woestijngebieden zullen groter worden.

Problemen door water

En dan heb je daar de stijging van de zeespiegel. Dit komt doordat water uitzet als het warmer wordt. Daarnaast wordt de stijging veroorzaakt door het smelten van gletsjers en poolijs. In de Alpen is duidelijk te zien dat de gletsjers smelten. Het smeltwater gaat via rivieren naar zee. De oceanen worden groter. Over de hele wereld genomen is de zee in de afgelopen 100 jaar 10 tot 15 centimeter gestegen. Voorspellingen over de komende 100 jaar verschillen sterk, maar liggen tussen de 30 en de 90 centimeter extra. Hierdoor kan zout zeewater op plekken komen waar het schade aan planten en dieren veroorzaakt. Ook kan het problemen geven voor het drinkwater in kustgebieden. Daarnaast maakt het hoge water de kust kwetsbaarder voor overstromingen. Het gaat miljarden euro’s kosten om de kusten met bijvoorbeeld dijken te versterken.

Daarnaast valt er door het broeikaseffect op bepaalde plaatsen meer neerslag en neemt ook de neerslagintensiteit toe. Dit is vooral het geval in: Nederland, België, Engeland, Duitsland en Polen. De toename van de neerslag hangt samen met het warmer wordende klimaat. Een warmere atmosfeer kan meer vocht bevatten en een hogere temperatuur leidt dan ook tot meer neerslag (ongeveer 3% meer neerslag per graad warmer).

We moeten zuinig zijn op Moeder Aarde

En dat betekent de uitstoot van CO2 terugdringen. Daarvoor kunnen we allemaal massaal overstappen van fossiele brandstoffen naar wind- en zonne-energie. Maar moeten we de natuur ook meer ruimte geven. Bomen en planten zetten koolstofdioxide om in zuurstof. En is het goed om zuiniger met de beschikbare energie om te gaan zodat er sowieso minder broeikasgassen in de atmosfeer komen. Dat kan bijvoorbeeld door spaarlampen te gebruiken. En door vaker de fiets te pakken in plaats van de auto en minder te vliegen.

Maar wat kunnen we nog meer doen?

We kunnen er niet omheen. Als we een toekomst willen op deze planeet, zullen we nu maatregelen moeten nemen. Maar dat heeft alleen zin als het op grote schaal wordt toegepast. Het broeikaseffect bedreigt namelijk alle mensen op de wereld. Er ligt dus een grote taak voor regeringen om gezamenlijk maatregelen te nemen. Maar het begint ook bij jezelf. Wat kan jij dan doen? Zul je misschien denken. Nou het volgende…

• Ga zuinig om met water;
• Gooi giftig chemisch afval op de juiste manier weg via een milieupark;
• Stap over op zonne-energie;
• Schakel elektrische apparaten op je werk uit als je naar huis gaat;
• Schakel lichten uit die je niet nodig hebt;
• Was kleding met warm of koud water i.p.v. heet water;
• Doe lichten, computers en andere apparaten uit als je ze niet gebruikt;
• Plant struiken, bloemen en bomen rond je huis;
• Vervang oude ramen door nieuwe energiezuinige;
• Zet de thermostaat lager (verbruik jij meer kcal en bespaar je energie);
• Isoleer je huis zo goed mogelijk;
• Koop zoveel mogelijk producten die in je omgeving gemaakt zijn;
• Eet meer groente (goed voor jou en het milieu);
• Vraag je af waar je vlees vandaan komt;
• Hergebruik producten;
• Gebruik geen plastic tassen, maar stoffen;
• Onderhoud en repareer producten i.p.v. nieuwe te kopen;
• Vermijd producten met veel verpakkingsmateriaal;
• Koop oplaadbare batterijen;
• Print dubbelzijdig (of nog beter verstuur alles over de e-mail);
• Geef spullen een tweedekans en koop tweedehans;
• Maak je eigen spullen;
• Kweek eigen voedsel in een moestuin en maak maaltijden zoveel mogelijk zelf;
• Composteer (na een paar weken heb je een rijke grond die je kunt uitspreiden op je gazon of om een heerlijke moestuin van te maken);
• Laat slangen, spinnen, bijen, vleermuizen en andere dieren leven (hoe bang je ook voor ze bent, de aanwezigheid van deze dieren is een teken van een gezond ecosysteem);
• Gebruik geen chemische pesticiden;
• Eet duurzaam gevangen vis;
• Gebruik buitenlampen op zonne-energie;
• Installeer een recyclingapparaat voor de douch of wasbak (dit wordt gefilterd en vult je toilet voor het doorspoelen).

Wat doe jij om je footprint op deze aarde terug te dringen?

En dan heb ik het over je ecologische voetafdruk. De ruimte die je nodig hebt voor je levensstijl. De gemiddelde Nederlander heeft 5,8 hectare nodig, dat zijn meer dan 8 voetbalvelden. Klinkt op zich niet veel, maar wist je dat de gemiddelde beschikbare ruimte per aardbewoner maar 1,8 hectare is? Dus als iedereen op de wereld zo zou leven, dan zijn er 3,4 aardbollen nodig…

Is jouw voetafdruk groter of kleiner dan die van de gemiddelde Nederlander?
Doe de scan en kom in actie!