Poep – Wat zegt het over je gezondheid?6 min leestijd

Let’s talk shit, baby. Lekker in je vel zitten, gezond leven en gelukkig zijn, begint voor een groot deel bij je darmen. Giulia Enders schreef er in haar boek ‘De Mooie Voedselmachine’ al uitgebreid over, darmen zijn een onderschat orgaan. Het hart wordt namelijk gezien als noodzakelijk om te leven, omdat het bloed door het lichaam pompt en de hersenen worden bewonderd omdat ze elke seconde herinneren en gedachten creëren. Maar de darm, tja die gaat hoogstens een keer naar het toilet. En als we het dan al over poep hebben, dan schamen we er ons ook nog eens voor.

Wist je dat je ongeveer 50 minuten per week op het toilet doorbrengt.
Dat is zo 43 uur per jaar en ongeveer 3 jaar van je leven.

Je darmen zijn zó belangrijk

De darmen maken onderdeel uit van het immuunsysteem. Ze produceren stoffen om je goed te voelen. Je instinct (je onderbuikgevoel) vindt dan ook zijn oorsprong in je darmen en bepaalt voor een groot deel hoe het met je gaat. ‘Het in je broek doen van angst’, een ‘teleurstelling wegslikken’, een nederlaag eerst even ‘verteren’, iemand die je ‘het leven zuur maakt’ of ‘vlinders in je buik’ hebben, zijn nog maar enkele voorbeelden, die dit feit onderstrepen. Daarnaast wordt jouw gezondheid voor een groot deel ook bepaald door de gezondheid van je darmen. Het is dus heel belangrijk om je spijsvertering en stoelgang op orde te hebben.

Een broodje poep

Veel mensen denken dat poep vooral bestaat uit dat wat ze gegeten hebben. Maar dat is niet helemaal waar. Poep bestaat voor 75% uit water. Tijdens het spijsverteringsproces neemt de darm bijna 9 liter vocht op. Dat wat in de pot ligt, is dus een absoluut maximum. Deze hoeveelheid heb je ook echt nodig. Door het water is de poep precies zacht genoeg om de restanten van je stofwisseling veilig naar buiten te transporteren. De andere 25% bestaat uit onverteerde voedingsresten (vezels), dode lichaamscellen, dode darmbacteriën en een allegaartje van stoffen waar je lichaam vanaf wil, zoals restanten van medicijnen, kleurstoffen, vet, zout, slijm, eiwit, gal en cholesterol.

Kijk eens achterom!

Je stoelgang zegt precies hoe het met je vertering en met de gezondheid van je darmen is gesteld. Als je gezond eet, je spijsverteringsstelsel optimaal functioneert, je lekker in je vel zit, goed beweegt, dan komt er dagelijks één of twee keer een mooie hoop uit. Om die hoop te produceren hoef je niet veel moeite te doen, hij ruikt een beetje, maar stinkt niet erg. Hij bestaat uit 1 soepele vorm, het mooist is een dikke worst.

Hoe meer groente en fruit je eet, hoe meer je poept.
Zo kan het gemiddelde van 100-200 gram poep per dag al snel oplopen tot
500 gram per dag.

Verder hoort de drol langzaam naar de bodem te zinken en is hij pindakaaskleurig (alle tinten bruin zijn eigenlijk wel oké). Ook als je niets gegeten hebt wat die kleur had. Poep dankt zijn kleur aan een belangrijk proces dat we elke dag vers produceren, namelijk bloed. Elke seconde worden er miljoenen nieuwe bloedcellen aangemaakt en worden er evenveel afgebroken. De rode kleurstof van bloed wordt eerst groen en daarna geel. Darmbacteriën kunnen hier nog een derde kleur van maken, namelijk bruin en laat dat nou net de kleur van poep zijn.

Tot slot ben je aan het eind van je toiletbezoek opgelucht. Je hoeft namelijk niet te vegen tot je een ons weegt. Eigenlijk hoef je je anus er niet voor af te wegen (al doen we dit natuurlijk wel). Gemiddeld ga je ongeveer 1 keer per dag naar het toilet voor de grote boodschap. Al is 3 keer per dag ook geen probleem. Er zijn zelfs mensen die dit kleinste kamertje één keer per 2 – 3 dagen opzoeken en zich daar prima bij voelen.

Maar wat nu als je zeven kleuren schijt?

Andere kleuren die afwijken van de tinten bruin, zijn vaak een teken dat er iets aan de hand is. De oorzaak van andere poepkleuren herkennen, kan dan ook erg nuttig zijn. Veel gezondheidsproblemen kunnen daarmee in een vroeg stadium aan het licht komen. Raadpleeg bij aanhoudende afwijkende kleuren altijd je huisarts.
WIT OF GEEL: Teken van te weinig kleurstof in de darm. Vaak een probleem met de darmbacteriën. Als die niet goed werken, kan er geen bruine kleur worden aangemaakt. Ook door het gebruik van antibiotica of door diarree kan de kleurproductie verstoord zijn en bij overmatig alcohol of te veel vet kan de ontlasting wit/geel kleuren. Daarnaast kan het ook een indicatie zijn van problemen met de galproductie (galblaas of lever).
ZWART OF ROOD: Gestold bloed is zwart, vers bloed is rood. Als je aambeien hebt, is een helderrode kleur niet zorgwekkend. Echter bij alles wat donker lijkt, zou een bezoekje aan de huisarts op z’n plaats zijn. Behalve als je de dag ervoor rode bietjes, een kilo drop of een kilo bosbessen hebt gegeten. In dat geval kan de kleur van je ontlasting tijdelijk veranderen en is er niets om je zorgen over te maken. Ook door inname van ijzertabletten kan de ontlasting donker tot zwart kleuren.
GRIJS: Wijst meestal op een tekort aan gal. Gal wordt door de lever aangemaakt en in de galblaas opgeslagen. Als de verbinding van de lever naar de darm onderweg wordt afgeknepen of verstopt zit, kan er geen bloedkleurstof meer in de poep terecht komen. Als je poep grijs is, kun je het beste altijd even langs de dokter gaan.
GROEN: In veel gevallen is dit een teken van te veel gal dat te lang in je darm heeft gezeten. Maar ook gewoon voedsel zoals spinazie kan een oorzaak zijn.

Hoe het ook niet heurt!

SLIJMERIG: Slijm in je ontlasting is vaak een gevolg van een ontstoken darmwand. Bijvoorbeeld als je de ziekte van Crohn hebt, Colitis Ulcerosa of darmkanker. Maar ook als je teveel suiker, zuivel of witmeelproducten hebt gegeten, kan je ontlasting slijm bevatten.
INDRINGENDE GEUR: Poep ruikt nooit echt aangenaam. Zeker die van een ander niet. Die van jezelf valt vaak nog wel mee. Maar als de stank echt zo erg is dat je haren overeind gaan staan en je braakneigingen krijgt, dan is dat vaak een teken dat je darmflora niet goed werkt of dat de voeding niet past bij je darmflora. De afbraak van veel eiwit zorgt vaak voor een zwavel geur. Een rotte eierlucht duidt dan ook op een probleem in de eiwitvertering. Een zurige lucht is dan weer een teken van problemen met de koolhydraatvertering.
HET DRIJFT: Ontlasting hoort niet de drijven. Doet het dit wel, dan zit er vaak te veel vet. In veel gevallen duidt dat op problemen met het aanmaken van gal of functioneert je alvleesklier niet goed. Ook zou poep niet te snel naar de bodem moeten zakken, want dan zit er nog te veel voeding in die niet goed verteerd is. Als je poep niet zo snel zinkt, zitten er luchtblaasjes in, waardoor hij zelfs nog even in het water kan zweven. Dat komt door de darmbacteriën en dat is een goed teken, tenminste als je geen last hebt van winderigheid.
HET PLAKT: Een te zachte ontlasting dat aan de binnenkant van de pot blijft plakken en waar je flink met de toiletborstel aan de slag moet, is ook een teken dat er teveel vet in je poep zit en je lichaam dus geen of te weinig vet opneemt. Dit kan wederom duiden op problemen met je alvleesklier en betekent dan ook dat je de in vet-oplosbare vitamines A, D, E en K minder goed kan opnemen.
HEEL DUN: Leg je een heel dunne drol in de vorm van een potlood, dan kan dit wijzen op een blokkade in de dikke darm.
DIARREE: Ga je meerdere keren per dag naar het toilet en is de ontlasting erg dun, dan heb je diarree. Is dit na een paar dagen ook weer over, dan had je waarschijnlijk een infectie of heb je iets verkeerds gegeten. Wanneer het echter chronisch is, kan dit betekenen dat je een nog niet ontdekte voedselintolerantie hebt. Of misschien heb je gewoon teveel water gedronken. Daarnaast kunnen ook medicijnen, stress of een overactieve schildklier oorzaken zijn.
VERSTOPPING: Met een mooi woord ook wel obstipatie genoemd. Je spreekt van obstipatie als je 1-3 keer per week naar het toilet kan en moeite hebt om de boodschap te lozen. Te weinig naar het toilet gaan, is niet goed. Je ontlasting bevat namelijk gifstoffen die uitgescheiden moeten worden. Indien dit te lang in je lichaam blijft, kan het weer vanuit de darm worden opgenomen in je lichaam en kan het klachten als dufheid, hoofdpijn en huidproblemen veroorzaken. Vooral vrouwen kunnen last hebben van obstipatie. Daarnaast is het vaak gelinkt aan een traag werkende schildklier. Maar ook te veel bewerkt voedsel en te weinig beweging kunnen een rol spelen.
WINDERIGHEID: Iedereen laat wel eens een windje. En dat is maar goed ook, anders zouden we flink opgeblazen raken. Verder hoort een scheet eigenlijk niet echter te stinken. Laat je veel scheten? Dan eet je waarschijnlijk voeding waar je darmen zich nog geen raad mee weten, te veel koolhydraten, eiwitten etc. Of je maakt te weinig spijsverteringsenzymen aan. Maar ook eenzijdige voeding kan een rol spelen.

Een normaal mens laat ongeveer 10 – 14 windjes per dag.
Hoe gezonder je eet, hoe minder dit wordt.

De Bristol Stool Chart

Een handig hulpmiddel om in één klap te zien of je spijsvertering gezond is, is de Bristol Stool Chart. Bij type 3 en 4 mag je jezelf gelukkig prijzen. Met nummer 4 als absolute winnaar. Type 1 en 2 zijn een teken van verstopping, uitdroging en ophoping van gifstoffen. Voeding heeft bij type 1 het langst in de darm gezeten, gemiddeld 100 uur. Wat vaak een gevolg is van een ongezonde leefstijl. Type 5, 6 en 7 zijn allemaal vormen van diarree. Waarbij type 7 staat voor ernstige diarree. Voedingsresten verlaten het lichaam bij diarree razendsnel (binnen 10 uur).

TIPS – Hoe maak je het toiletbezoek zo aangenaam mogelijk?

Het eindproduct in de pot is dus voor een heel groot deel afhankelijk van wat je in je mond stopt. Maar ook voldoende beweging, hormonen, een goede darmwerking en gezonde darmflora spelen een rol.

• Eet zoveel mogelijk onbewerkte voeding;
• Eet meer groenten en fruit (meer vezels);
• Zorg voor een flink portie dagelijkse beweging (elke dag minimaal 30);
• Eet meer gefermenteerd voedsel (zuurkool, kefir);
• Drink minimaal 1,5 liter water;
• Kauw goed op je eten (ongeveer 25-30 keer);
• Ontspan (door stress ondermijn je de spijsvertering);
• Ga hurkend op het toilet zitten, trek je knieën in of zet je voeten op een krukje (dit is de beste houding om te poepen doordat je dikke darm zich goed kan uitrekken).
• Maak schommelbewegingen als het even moeilijk gaat. Door over je knieën te buigen en weer naar achteren met je rug en dit een paar keer te herhalen, stimuleer je de darmen door de inhoud naar buiten te verplaatsten. Probeer maar eens, het werkt echt.

Durf jij met de billen bloot?
Vertel me: tot welk type behoor jij en hoe vaak ga je?
Ikzelf ben een type 4 en heel soms een type 6.
Ik moet meestal één keer per dag vaak vlak voor het ontbijt.