JE HEBT ALTIJD EEN KEUZE: Hoe om te gaan met tegenslagen?4 min leestijd

I have no choice. No. You always have a choice. Er zijn maar weinig zaken in het leven waar je echt invloed op hebt. Je kunt niet controleren wat iemand tegen je zegt en je weet niet wat er vandaag of morgen gebeurt in je omgeving of met je familie en vrienden. Wat je wel iedere dag zelf in de hand hebt is hoe jij reageert op alles wat er om je heen gebeurt (jouw mindset), hoeveel je eet (je keuze in voeding) en hoeveel je beweegt (je trainingen).

Stel, je hebt een doel. Je bent hard bezig om die overtollige kilo’s kwijt te raken. Je plan verloopt al een tijdje goed, je voeding is on point, je trainingen gaan lekker en je voelt je fit en dan… pats boem, uit het niets, een tegenslag, een vervelend bericht [familie in het ziekenhuis, financiële tegenvallers, examens moeten doen, veranderde werktijden of het verlies van je baan]. Je baalt even van alles om je heen. Je ziet de voorraadkast en voor je het weet zit je op de bank, met je hand in een zak chips en een rol Oreo’s in je mond lekker te mokken. Mag best voor een dag. Tot dat dagje een week wordt en die week, twee, drie of zelfs een maand. Jouw goede gedrag van de afgelopen tijd is in één klap verdwenen en je valt terug in je oude eetgedrag. Je baalt, van de situatie, je gedrag en het feit dat je gefaald hebt.

Stop.

Al heb je niet altijd controle over wat je overkomt, je bent en blijft wel altijd verantwoordelijk voor alles wat er in je leven gebeurt, ongeacht de omstandigheden. Accepteer dus dat dit soort dagen of mindere periodes in je leven erbij horen. Je kunt heel boos blijven op jezelf en het bijltje erbij neergooien, maar je kunt ook denken: genoeg nu, ik ga er weer tegenaan! Onthoud dat moeilijke momenten altijd zullen komen. Maar onthoud ook dat je die momenten kunt tackelen door de acties en keuzes die je maakt en in de manier waarop jij reageert op tegenslagen. Dag in, dag uit.

Want zeg nou zelf, als je per ongeluk één ei op de grond laat vallen,
gooi je toch ook niet expres de rest van het doosje er achteraan?

Dus de volgende keer dat je met een tegenslag te maken krijgt, neem dan heel even een afstand van het bericht of de gebeurtenis die jou dat gevoel heeft gegeven. Letterlijk. Leg je telefoon weg waarop het bericht binnenkwam. Sluit de email die je net hebt gelezen en klap je laptop dicht. Ben je op je werk? Sta op en loop even naar de gang. Door letterlijk (!) afstand te nemen van ‘het slechte bericht’ of de stressvolle situatie, neem je ook afstand van je negatieve gedachten. Haal diep adem en blaas hard uit. Beoordeel de situatie eerst, voor je overgaat tot actie en voor je je frustratie weg eet.

Fouten maken mag, opgeven niet

Nog een voorbeeld: Je (eet)gedrag veranderen is een proces. Je bewandelt een weg om je doel te bereiken en niet zelden is dat een bumpy road. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat het je heel goed lukt om veranderingen te maken op werkdagen. Er is dan veel structuur, je eet op vaste momenten, misschien eet je ook wel alleen datgene wat je zelf hebt meegenomen. Er zijn weinig verleidingen, je nieuwe eetstijl in je werkritme vasthouden lukt goed.

Maar dan wordt het weekend, kortom je dagritme verandert, je slaapt uit en eet onregelmatig. Die tien minuten fietsen naar de gym lijken een uur met de kater van gisteren. Ach, morgen is er weer een dag. Die bank zit voor nu best lekker. En die warme chocolademelk met pak koekjes heb je best verdiend. Je voelt het al: morgen wordt echter overmorgen en na een week zit je nog iedere avond op de bank te mokken. Motivatie weg, gezond eetgedrag weg, een ‘alles is voor niets’ gevoel en een ‘ik kan het toch niet’ stemming.

Je kunt het wel!

Dat heb je al eerder bewezen. Dat jouw motivatie niet iedere dag on point is, is compleet normaal. Dat je niet iedere dag tot op de calorie af jouw eetdoelen haalt is logisch. Hoe je omgaat met een weekje wat minder motivatie heb je helemaal zélf in handen. Jij bent de enige die van de bank af kunt komen, jij bent de enige die haar gezicht uit de voorraadkast kunt halen en jij bent de enige die de negatieve stemmen kan laten ophouden.

What you think you become

Andersom kan trouwens ook: dat juist vrije dagen heel goed gaan omdat je tijd hebt om eten te kopen, een gezonde maaltijd klaar te maken, rustig tijd hebt om te eten. En dat juist de werkdagen heel gehaast verlopen; je hebt te weinig tijd om een gezonde lunch te preppen, je komt hongerig thuis na het werk en je hebt wel een zak chips of M&M’s in de kast. Dat is een probleem als je nog geen gezonde maaltijd klaar hebt staan of als je de ingrediënten daarvoor nog niet eens in huis hebt. Dan val je makkelijk voor iets lekkers of je eet tijdens het koken al je (koel)kast leeg.

Met grote verantwoordelijkheid komt grote kracht

Uiteindelijk is de weg naar je doel net zo belangrijk als het bereiken van het doel. Want die bumpy road leert je omgaan met veranderingen, omgaan met tegenslagen en opkrabbelen en doorgaan. Je ontdekt onderweg je succesfactoren en je valkuilen. Anders eten gaat niet alleen om het maken van de juiste keuzes als het gaat om gezonde voeding en de juiste portiegrootte maar óók om het indelen van je dag of je week. Wanneer doe je boodschappen, wanneer kook je, wanneer maak je een lunch pakketje klaar om mee te nemen naar het werk, vul je bakjes met rauwkost/ noten/ yoghurt als gezonde tussendoortjes, wanneer ga je sporten… Je ontwikkelt op weg naar je doel je eigen leefritme en zo kun je het volhouden. Zo maak je een nieuwe leefstijl die je kunt voortzetten ook als je je doel hebt bereikt. Dat zorgt voor gewichtsbehoud en voor het borgen van je behaalde doel.

Opgeven is geen optie meer als jij weet dat je je doelen zelf in de hand hebt.

Hoe meer je ervoor kiest om verantwoordelijkheid te nemen voor jouw leven, hoe meer macht je over je leven hebt. Verantwoordelijkheid voor je problemen, is de eerste stap om ze op te lossen. Verantwoordelijkheid en schuld gaan vaak samen, maar zijn zeker niet hetzelfde. Schuld vloeit voort uit keuzes die gemaakt zijn (in het verleden). Verantwoordelijkheid vloeit voor uit de keuzes die je nu maakt, elke seconde van elke dag (heden). Het is niet jouw schuld dat ik ervoor koos deze zin te schrijven, maar het blijft wel jouw verantwoordelijkheid voor het feit of je hem leest (of niet). Snap je?

Take control

Alleen jij bent verantwoordelijk voor jouw situatie en verder niemand. Je kunt veel mensen de schuld geven van jouw ongelukkige, ongezonde leven, maar niemand is ooit verantwoordelijk voor jouw ongelukkige, ongezonde leven. Dat ben jij alleen! Want jij kunt kiezen hoe jij tegen zaken aankijkt, hoe jij op dingen reageert en welke waarde je daar aan hecht. Het is tijd dat jij kiest voor jezelf. En weet dat je het nooit fout kunt doen als je doel maar haalbaar, realistisch en gezond is.

Je hebt iedere dag de keuze iets te veranderen aan jouw situatie.