Je hebt honger en honger, herken jij het verschil?4 min leestijd

Voor veel mensen die willen afvallen is honger de ergste nachtmerrie. Want honger triggert om te gaan eten, vaak meer dan je eigenlijk zou willen. En om van die overtollige kilo’s af te komen, heb je nou eenmaal een calorietekort nodig. Ik heb al eens eerder geschreven over hoe je het best kunt afvallen zonder honger te krijgen. Daar had ik het vooral over de fysieke honger. Maar wist je dat er maar liefst 8 soorten honger zijn, die het afvallen en verliezen van vet in de weg kunnen staan.

Want heb je je ooit wel eens afgevraagd waarom je ook als je net gegeten hebt alweer trek kunt hebben in iets lekkers? Of waarom je toch nog een toetje neemt, terwijl je eigenlijk al bij het voor- en hoofdgerecht genoeg had?

Maag- en lichaamshonger

Fysieke honger is een combinatie van maag- en lichaamshonger en treedt op zodra de suikerspiegel te laag wordt. Maaghonger herken je aan een leeg gevoel in je buik en een knorrende maag. Bij lichaamshonger voel je je trillerig of zweverig. Maar ook trek in zout kan een teken zijn. Vooral als je net gesport hebt of op een andere manier veel zweet bent verloren, kunnen bepaalde cellen in je lichaam om voeding vragen.

Fysieke honger komt vaak langzaam opzetten en is alleen te stillen met eten, omdat dan de suikerspiegel weer op peil kan komen. Het beste kies je voor producten die zo min mogelijk bewerkt zijn en veel vezels en voedingsstoffen bevatten. Zou je voornamelijk suikerrijke voeding, zoals wit brood, koekjes, snoep, chocolade, cruesli, ijs etc. eten dan is de kans groot dat je in korte tijd weer honger krijgt. Je lichaam krijgt buiten een berg suiker, niet de voedingsstoffen waar het om vraagt. En dus blijft je lichaam net zo lang signalen afgeven (lees honger krijgen) totdat het iets met meer voedingswaarde binnenkrijgt. Bovendien breng je met suikerrijke voeding je bloedsuikerspiegel te veel uit balans, waardoor er veel insuline wordt aangemaakt en je suikerspiegel te sterk gaat dalen en je al snel weer honger krijgt.

Harthonger

Honger is net als pijn, geluk, dorst, woede en plezier, een gevoel. Alle gevoelens hebben een doel, hoe vervelend sommige ook zijn. Het zijn de signalen van je lichaam om aan te geven dat er iets aan de hand is. Maar wat als je gevoelens gaat verwarren met eten…

Op het moment dat je je bepaalde gevoelens gaat onderdrukken of er niet functioneel mee om kan gaan, zal je lichaam de uitlaatklep worden. Dit kan zich uiten in fysieke klachten als rug-, hoofd-, buik-, nekpijn, hyperventilatie en hart- en vaatproblemen. Maar ook in emotie-eten. Bij emotie-eten (harthonger) gebruik je eten om aan onplezierige gevoelens te ontsnappen. Vaak heb je vooral trek in calorierijke, suikerrijke en vetrijke voeding. De energieboost die je daarvan krijgt, maakt dat je je net even weer wat lekkerder in je vel voelt.

Helaas, hoe vervelend bepaalde gevoelens ook zijn, je zult ze nooit, maar dan ook nooit oplossen met eten. En zeg nou zelf hoe groot is de kans dat jij er op dat moment ook plezier aan beleeft. Want hoe kun je genieten van wat je aan het doen bent, als je tegelijkertijd probeert aan iets vervelends te ontkomen?

De vier basis-emoties:

• Bang. Helpt problemen op te lossen die in de toekomst kunnen ontstaan (gevoelens als stress, onzekerheid, bezorgd, ongerust, nerveus, jaloezie, wantrouwen, schuldgevoel). Angst voel je in je buik.
• Boos. Geeft aan dat je grens wordt overschreden (gevoelens als irritatie, woede, frustratie). Boosheid voel je in je hoofd.
• Blij. Alles is OK! (geluk, plezier, tevreden, trots, opluchting).
• Bedroefd. Helpt je met het verwerken van verlies, gemis of teleurstelling (gevoelens als eenzaamheid, depressie, kwetsen, schaamte). Verdriet voel je achter je ogen.

Als je last hebt van emotie-eten accepteer dan dat negatieve gevoelens horen bij het leven. Een emotie die past bij de situatie waarin je verkeerd, mag je voelen en toelaten. Want ook onaangename gevoelens gaan voorbij, ook zonder koek, chocola of zak chips.

Sometimes it’s okay to not be okay.

Ook kan het helpen om afleiding te zoeken in activiteiten waar je energie van krijgt (en dan bedoel ik geen eten). Elke activiteit waarbij je niet kunt eten, volstaat. Zo poets ikzelf na het avondeten wel eens mijn tanden om te voorkomen dat ik later op de avond nog ga snoepen. Maar ook een douch nemen of even sporten kan erg helpen om je de eetbui of lekkere trek te doen afzwakken.

Mondhonger

Deze honger stil je alleen door goed te kauwen en bewust te zijn van wat er in je mond gebeurt. Helaas schuiven veel mensen nog wel eens het ene hapje na het andere naar binnen, terwijl ze de eerste hap nog niet eens hebben doorgeslikt. Grote kans dat je bord al leeg is voordat je er erg in hebt.

Hoofdhonger

Deze honger is gebaseerd op gedachten en wordt beïnvloed door alles wat we lezen en horen over eten. Vaak is het gebaseerd op ‘goed’ versus ‘slecht’ voedsel. Dit zou je niet “moeten” eten en dat wel. Daarom ben ik er ook zo voorstander van om jezelf geen verboden op te leggen. Want hoe meer je denkt in ‘goed’ en ‘fout’ en hoe meer je jezelf verbiedt, hoe meer de hoofdhonger wordt aangewakkerd, hoe meer je gaat hunkeren. Deze honger komt vaak ook om het hoekje kijken als jij iets lekker in huis hebt gehaald en je op de bank zit en de rol koekjes zomaar opeens vanuit het keukenkastje of de voorraadkast naar je begint te roepen. Net zo lang totdat jij je tanden er inzet.

Ooghonger

Zien eten, doet eten. De ogen kunnen je hoofd ervan overtuigen de signalen van je maag en lichaam te overstemmen, zelfs als deze helemaal geen honger hebben. Met andere woorden: je ogen kunnen je lichaam laten denken dat je honger hebt, terwijl dit fysiek gezien niet zo is. Dit gebeurt dus vaak bij mij als ik de dessertkaart zie. Hoe vol ik ook al zit van het hoofdgerecht er kan toch altijd nog een toetje bij. Maar ook soms bij het zien van bepaalde voedingswaar op tv kan ik opeens trek krijgen in iets.

Neushonger

Geur geeft aan welk voedsel wel gegeten kan worden en welk voedsel niet meer omdat het bijvoorbeeld bedorven is. Via geur- en smaakversterkers maakt de voedingsmiddelenindustrie hier handig gebruik van.

Oorhonger

Denk aan iemand die een zak chips openmaakt. Alleen al door het geluid of het kraken van de chips kun je al trek krijgen. Of wanneer je iemand hoort zeggen ‘mmm, wat is die appeltaart lekker zeg’. Maar ook het leeg schrapen van een schaaltje of het klinken van bestek kan een trigger zijn.

Welke honger herken jij?

Indien je moeite hebt met afvallen of verliezen van vet is het belangrijk te achterhalen waarom je eet (uit pure emotie, lekkere trek of echte honger). Op welke moment of welke momenten eet  je meer dan je eigenlijk zou willen? Dus met andere woorden op wat voor momenten eet jij ondanks dat je eigenlijk geen fysieke honger hebt? Door dit soort eetmomenten in kaart te brengen en er even bewust bij stil te staan, zul je in het vervolg beter in staat zijn om weloverwogen keuzes te maken. Ga je dat stuk taart wel of niet nemen ondanks dat je eigenlijk geen honger hebt? Ga je voor de tweede keer opscheppen omdat het zo lekker is of laat je het bij één keer?