Zet mensen die zijn afgevallen naast mensen met hetzelfde gewicht die niet op dieet zijn geweest en de afvallers hebben een lagere ruststofwisseling. Yes dus toch de spaarstand, hoor ik je denken. Nee. Helaas. Dat is niet de spaarstand. Afvallers hebben een lagere ruststofwisseling omdat ze bij het afvalproces naast een berg vet ook spiermassa zijn kwijt geraakt (zie punt 2 hierboven). En zoals je misschien wel weet is spiermassa actief weefsel, dat zelfs in rust energie verbruikt. Dit in tegenstelling tot vet. Minder spiermassa betekend dus minder energie om in rust te verbruiken en dus een lagere ruststofwisseling. Het heeft dus niets, ik herhaal NIETS te maken met een spaarstand.
Feit blijft wel dat mensen die zijn afgevallen, dus minder kunnen eten
om op gewicht te blijven dan mensen die nooit hebben gelijnd.
Is er dan helemaal niets waar van de ‘spaarstand’?
Dat is nu ook weer niet het geval. Zoals gezegd: je stofwisseling vertraagt als je minder calorieën eet. Een klein deel daarvan heeft te maken met energiebesparing in constante lichaamsprocessen (spieren en organen). Een veel groter deel heeft er simpelweg mee te maken dat je steeds minder lichaamsgewicht hebt (minder weerstand = minder energie).
Waar het in mijn ogen fout gaat, is de term ‘spaarstand’. Het geeft een verkeerde indruk van het principe dat plaats vind in je lijf. Bij spaarstand, denk je namelijk al snel aan zuiniger, energie efficiënter of slaapstand. De gedachte er achter dat wanneer je afvalt en minder eet, er minder energie beschikbaar is en je lichaam er daardoor efficiënter mee omgaat, klopt. Maar dat is niet de reden waarom je ineens stopt met afvallen.
Denk maar eens aan het simpele feit dat mensen omkomen door hongersnood. Het is niet zo dat hun gewichtsverlies plotseling stilstaat omdat hun lichaam besluit dat ze te weinig eten binnenkrijgen. Laat staan dat ze daardoor opeens aan beginnen te komen. Als mensen die verhongeren een spaarstand ervaren, maar toch niet aankomen, waarom zou dat bij jou dan wel gebeuren als je te weinig calorieën eet?
Een calorietekort = afvallen
Je kunt namelijk niet een calorietekort hebben en toch niet afvallen. Maar wat doe je nu als je echt het idee hebt dat je aan die voorwaarde voldoet? Je houdt je eten keurig bij, je eet écht minder dan je denkt en toch val je niet af?
Dan heb ik helaas slecht nieuws voor je: je schijnbare calorietekort is geen tekort. Of je verbrandt minder dan je denkt, of je eet meer dan je denkt. Vooral dat laatste komt veel voor dankzij allerlei verborgen calorieën of extra calorieën in het weekend die je progressie teniet doen. Niets geen spaarstand, dus: je zult overall minder moeten eten.
Hoe val je dan wel af?
Wat is in zo’n geval nu de beste manier om te werk te gaan? Heel simpel: neem je voedingspatroon nog eens kritisch onder de loep. Tel je calorieën eens een weekje, en wees eerlijk.
Reken de lepel olie mee waar je je kip in bakt – dat is zo 50 extra calorieën. Die appel die je als snack naar binnen werkt? Mag dan gezond zijn, maar toch ook weer 60 calorieën. Dat wolkje melk in je koffie? Het extra plakje kaas op je boterham? Als je heel eerlijk bent, zul je al snel zien dat je veel meer eet dan je denkt. Heb je de problemen eenmaal opgespoord? Begin dan aan het creëren van een eerlijk calorietekort.
Ook krachttraining kan wat verschil maken. In rust gebruiken spieren meer energie dan vet. Ook bepaalde voeding kan een daling van de ruststofwisseling deels voorkomen. Een dieet met veel eiwitten bijvoorbeeld zet het lichaam harder aan het werk: er is meer energie nodig om een eiwit af te breken dan om een koolhydraat te verwerken.
Spaarstand of schijnbaar calorietekort?
Wat is jouw excuus voor als het afvallen even niet lukt?
