Diëten – De mythe van snel afvallen ontkracht4 min leestijd
De meeste diëten, zoals Dukan, Weight Watchers, Slimfast en Atkins gaan al jaren lang mee. Ze geven ons het gevoel dat we gezonder en slanker kunnen worden met zo min mogelijk inspanningen. Maar worden we niet op het verkeerde been gezet?
Want als diëten zo goed zouden werken, zouden mensen dan niet al lang slanker en gezonder zijn? En hoe kan het dat obesitas en overgewicht nog steeds een groot probleem is? Bijna alle diëten zijn gericht op het behalen van snel resultaat. Verlies nu 10 kilo in 2 weken! Zo snel mogelijk zo veel mogelijk kilo’s kwijt raken, dat is waar het omdraait. En het stomme is dat het nog lijkt te werken ook.
Alles werkt ‘voor een tijdje’
Welk dieet je ook probeert, het werkt. Alleen voor hoe lang en of het ook gezond is, dat is de vraag. Vaak tot hooguit 2 maanden is een dieet nog goed vol te houden. Daarna (als het al niet eerder is) wordt het steeds moeilijker om het gewicht er ook af te houden. Zeker als het dieet stopt en je weer normaal begint te eten. Iedereen kent vast wel iemand in zijn omgeving, die dankzij een geweldig dieet flink wat kilo’s is kwijtgeraakt. Maar die na een tijdje de verloren kilo’s er weer aan had, of misschien zelfs wel zwaarder is dan voorheen.
Diëten werken zolang je je maar aan het dieet houdt
Je valt alleen af als je minder calorieën eet en drinkt, dan dat je verbruikt. Calorieën in vs. calorieën out dus. Bijna alle diëten zijn op dit principe gebouwd. Of je nu minder calorieën binnen krijgt doordat je alleen nog maar één bepaald product mag eten (het eierkoeken-, appel- of marsendieet), of juist bepaalde productgroepen schrapt of vervangt door shakes of pillen, het komt allemaal op ditzelfde principe neer. Je zou denken dat wanneer je overweight bent en gaat diëten om uiteindelijk op een normaal gewicht uit te komen, dat je gezond bezig bent. Maar helaas pindakaas!
Wat je misschien niet direct beseft, is dat je met de meeste diëten, naast minder calorieën, ook aanzienlijk minder essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt (denk aan eiwit, vezels, vitaminen en mineralen), waardoor je lichaam denkt dat ze aan het verhongeren is. In paniek en uit overlevingsdrang gaat je lichaam alles op alles zetten om weer op gewicht te komen. En juist dit tegenstrijdige gevoel maakt een dieet zo moeilijk om vol te houden. Jij wilt namelijk minder eten en afvallen, terwijl je lichaam juist zegt (door middel van hongersignalen) dat je meer moet eten omdat ze bang is dat jij verhongerd. Deze continue strijd zul je voor even kunnen volhouden, maar uiteindelijk moet je het opgeven en wint moeder natuur het en zul je van je dieet afwijken.
Diëten zijn er niet op gemaakt om dit voor de rest van je leven vol te houden.
Waarom blijven diëten dan toch zo populair?
We weten dat de meeste diëten op de langer termijn niet succesvol zijn. Maar waarom beginnen we er dan elke keer weer opnieuw aan? Dat lijkt alles te maken te hebben met de kick die je voelt op het moment dat je ziet dat je gewicht op de weegschaal daalt. Je ziet dat je goed bezig bent en krijgt het gevoel van “Ik kan het ook!”. Die kick kan erg verslavend werken. Op het moment dat jij een dieet opgeeft, geef je in eerste instantie vaak jezelf de schuld, vervolgens zeg je dat het dieet niet werkt, en ga je het toch weer opnieuw proberen of ga je opzoek naar een ander dieet dat wel werkt. Bij elke nieuwe poging voel je die kick weer en denk je dat je het kan, dat het dit keer wel gaat lukken.
Diëten is net de Lotto.
Wie niet wint, koopt nog een lot en wie weet win je de volgende keer wel.
Maar degene die er echt beter van worden en de uiteindelijke winnaars zijn, zijn de mensen achter de diëten. Mensen als meneer Dukan en mevrouw Weight Watchers. Zij verdienen bakken met geld aan jouw mislukte dieetpogingen. Juist omdat ze niet werken. Stel dat een dieet zou werken, dan zou je geholpen zijn en hoef je niet meer terug te komen. Wat betekend dat ze niks meer aan je kunnen verdienen. Het zijn dus juist de mensen die terugkomen, die het nog eens proberen, die de dieetbranch zo succesvol maken.
De druk om slank te zijn
Overgewicht en zwaarlijvigheid is iets wat je niet oplost met een dieet van 12 weken. Als je denkt dat je daarna weer normaal kunt eten en over alle tools beschikt om je weerbaar te maken in onze wereld vol verleidingen, dan heb je het mis.
Focus op gezond, niet op gewicht
Kijk naar wat je eet en hoeveel je beweegt en vraag jezelf af: Word ik gezonder en gelukkiger als ik beter ga eten en als ik meer ga trainen? Die vraag kun je jezelf beter stellen in plaats van: Hoe krijg ik een lager cijfer op de weegschaal? Meer hierover kun je lezen in deze post.
Gewicht is niet zozeer het probleem, maar je fysieke conditie. Toch vinden we gewicht een makkelijkere maatstaf voor gezondheid, omdat een weegschaal aflezen sneller gaat dan je bloeddruk meten of je lichaamsomvang en cholesterol bepalen. Gewicht zegt echter niks over je gezondheid. Je kunt namelijk ook dun zijn en toch ongezond.
Het maakt niet uit wat voor gewicht je hebt,
als je maar fit bent.
Natuurlijk is het niet gezond als je obees bent en kun je beter wat afvallen. Maar met diëten alleen kom je er niet. Sterker nog daarmee zul je alleen maar dikker en ongelukkiger worden. Bovendien is het ook helemaal niet nodig. Je kunt gezonder worden, zonder diëten. Als je niet minder wilt eten, dan zit er maar één ding op, beter eten en meer bewegen. En ook niet geheel onbelangrijk: respecteer je lichaam. Je overtollige kilo’s zijn er niet in 1-3 maanden aangekomen, het is dan ook niet fair om van je lichaam te verwachten dat het er wel snel afgaat. Wees dan ook niet boos of gefrustreerd omdat het niet snel genoeg gaat, maar houd van je lichaam op elk moment, in elke vorm en elke situatie. Het is eigenlijk net als in een huwelijk of relatie, je houd van elkaar in voor- en tegenspoed. Meer over jezelf leren respecteren en lief hebben, lees je in deze post.
It’s not a diet. It’s a lifestyle.