5 Valkuilen bij afvallen (waar jij vanaf nu niet meer in trapt)3 min leestijd
Vraagje: wat heb je zoal gedaan om een gezond lijf te krijgen? Kijk je nu nog steeds trots naar de weegschaal omdat je streefgewicht daar staat te blinken en bruis je van de gezonde energie? Goed zo, houden zo! Dan is de rest van deze blogpost niet aan jou besteed. Maar denk je de valkuilen van het jojo-effect de baas te zijn en met je oude eetgewoontes gebroken te hebben? En sluipen de verloren kilo’s er telkens weer opnieuw bij? Ga je vol goede moed aan een volgende dieetpoging beginnen? Ho stop, lees dan eerst deze post: 5 valkuilen bij afvallen (waar jij vanaf nu niet meer in trapt).
1. Focussen op dat cijfertje op de weegschaal
De meeste mensen willen afvallen met maar één reden, gewicht verliezen. Maar dat is niet de juiste insteek als je het mij vraagt. Want als je doorvraagt, waarom wil je gewicht verliezen, waarom wil je afvallen, dan komen er opeens andere redenen boven tafel. Op zich logisch als je je bedenkt dat afvallen op zich geen doel is, maar een middel om een bepaald doel te bereiken.
Staar je daarom dus niet blind op dat cijfertje op de weegschaal. Bovendien is de weegschaal een onbetrouwbaar middel om te bepalen of je een gezond gewicht hebt. De meeste gangbare weegschalen meten alleen het totale gewicht en houden geen rekening met vochthuishouding, spiermassa, botmassa, vetpercentage. Als je meer spieren en minder vet krijgt (wat met de juiste voeding en training heel goed mogelijk is), kan het zijn dat je gewicht niet verandert, terwijl je ziet dat je figuur wel zichtbaar verandert. Voor je gevoel ben je zeer goed bezig, alleen laat die *** weegschaal het nog afweten, wat een teleurstelling. Je motivatie daalt en voor je het weet vraag je jezelf af waarvoor je dit ook alweer deed?
En dat brengt mij bij valkuil nummer 2.
2. Een onrealistisch niet motiverend doel stellen
Bedenk altijd goed voordat je begint: Wat is mijn doel? Mijn missie? Waarom wil ik afvallen? Wat wil ik nou écht bereiken? Is het puur dat cijfertje op de weegschaal of zijn het andere dingen, zoals een strakker lichaam, een betere conditie, een lagere bloeddruk, een maat kleiner… Stuk voor stuk dingen die ook meetbaar zijn, maar een stuk betrouwbaarder dan je gewicht op de weegschaal.
Om je daarbij op weg te helpen, schreef ik eerder deze blogpost waarin ik uitlegde hoe je je progressie op een betrouwbare en simpele manier kunt bijhouden zonder weegschaal. Ideaal voor als je geen weegschaal hebt die je lichaamssamenstelling zoals vetpercentage en spiermassa meet, maar alleen je gewicht.
3. Jezelf van alles wat je lekker vindt ontzeggen
Hoe meer je jezelf verboden oplegt, hoe meer je daar op den duur naar gaat hunkeren. Het is eigenlijk net als met kleine kinderen, als je zegt dat ze iets niet mogen, doen ze het toch. Het is mens eigen om te verlangen naar iets wat je eigenlijk ontzegd wordt. Daarom is denken in termen van goed en slecht ook één van de ergste dingen die je kunt doen, als je het mij vraagt. Ik hoor heel vaak mensen zeggen: “Nee dat mag ik niet, dat is slecht voor mij, want ik ben aan de lijn.” Maar diep van binnen vreet het aan ze, want eigenlijk hebben ze er wel trek in, sterker nog ze vinden het ontzettend lekker. Je kunt begrijpen dat, nee zeggen tegen iets wat je lekker vind, constante zelfcontrole/discipline vereist.
Deze zelfcontrole wordt in je brein geregeld. Het brein is net een spier en wordt moe na inspanning. Dus hoe vaker je jezelf dingen moet verbieden, hoe vaker je een beroep doet op jouw zelfcontrole en hoe sneller je brein aan zijn taks zit. Als je hersenen moe zijn, kunnen ze geen energie meer opbrengen om een weloverwogen/gedisciplineerde keuze te maken. Met als gevolg dat jij die zak chips of dat pak koekjes niet langer meer kan weerstaan. Combineer dit met een vermoeiende of stressvolle dag en je hebt het recept voor een ‘cheat meal‘.
4. Te snel willen
Als je wilt afvallen wil je de overtollige kilo’s er graag zo snel mogelijk af. Het liefst nog gisteren dan vandaag. Veel marketingcampagnes over afvallen en diëten haken hier dan ook met plezier op in. Slogans als ’10 kilo in 2 weken afvallen’ klinken dan ook te mooi om waar te zijn. Bij afvallen is het goed om te weten, dat je overgewicht er ook niet van de één op de andere dag aan zat. Het sluipt er in. En net als dat het erin sloop, zo moeten de kilo’s er ook weer van af sluipen. Alleen dan kun je resultaat behalen voor de langere termijn.
Daarom ben ik ook zo voorzichtig met de term diëten. In mijn ogen is een dieet iets tijdelijks, en als ik wil afvallen dan zoek ik iets voor altijd. Een jojo-effect heeft nog nooit iemand goed gedaan. Hoe maak je van een dieet je leefstijl? Nou door simpel weg niet te hard te gaan. Eigenlijk is het het beste als je afvalt, maar het je geen moeite kost en je er als het ware geen erg in hebt dat je er ook daadwerkelijk iets voor doet. Want er iets voor doen, dat zul je altijd moeten. Het gaat nooit vanzelf.
5. Alles in één keer goed willen doen
Falen is geen optie. Dus bij één misstap reken je jezelf dat aan en ga je helemaal los. Nee, niet doen. Denk niet dat wanneer je een gebakje op hebt, dat je hele dag verpest is, en je dan maar meteen ook die zak chips weg kunt eten, omdat het toch allemaal niets meer uitmaakt. Want het maakt wel degelijk iets uit. Elke dag, elke stap, elke maaltijd, elke hap bepaal jij! En weet dat afvallen nu eenmaal met (af)vallen en opstaan gaat.
Wat is jouw grootste valkuil?
En hoe ga je daar mee om?
